Πώς πρέπει να τρώμε
Η ανάγκη για νερό
Καταρχήν ο οργανισμός μας για να πραγματοποιήσει τη χώνεψη, έχει ανάγκη από νερό για τις διάφορες ενδοκυτταρικές του λειτουργίες. Είναι αυτό το νερό που πίνουν οι περισσότεροι άνθρωποι με το φαγητό και μετά έχουν βαρύ στομάχι, επί 3 ως 4 ώρες.
Αυτό συμβαίνει διότι αν πιούμε νερό κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά από ένα γεύμα, αραιώνονται τα πεπτικά υγρά, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η διαδικασία της χώνεψης και να φουσκώνει το στομάχι. Άλλωστε χαρακτηριστικό γνώρισμα των περισσότερων Ελλήνων είναι το “στομαχάκι”, ακριβώς επειδή συνηθίζουν να πίνουν με το φαγητό, ένα μπουκάλι μπύρα ή ένα δυο ποτήρια κόκα κόλα ή άλλο αναψυκτικό ή νερό.
Πρέπει λοιπόν να πίνουμε νερό αλλά πριν το φαγητό. Ένα με δύο ποτήρια, 10 λεπτά πριν, είναι αρκετά για τις ανάγκες του οργανισμού.
Κατά τη διάρκεια του γεύματος μπορούμε να πιούμε ένα με δύο ποτηράκια κρασί, ή ένα ποτήρι μπύρα και πάντα με μικρές γουλιές. Αν ακολουθήσετε αυτήν την τακτική, σε πολύ λίγες μέρες θα συνηθίσετε αυτήν την αλλαγή, θα πάψει η ανάγκη σας για νερό, με ή μετά το φαγητό και θα σηκώνεστε ανάλαφροι από το τραπέζι.
Το καλό μάσημα
Ίσως να έχετε ακούσει ότι η χώνεψη ξεκινάει από το στόμα. Αυτό είναι απόλυτα σωστό, όπως θα δούμε στη συνέχεια. Όπως γνωρίζουμε, το στόμα εκκρίνει, μέσω των σιελογόνων αδένων, ένα πολύ σημαντικό υγρό, το σάλιο. Η ημερήσια παραγωγή του φθάνει τα 1,5 με 2 λίτρα. Ο λόγος που συμβαίνει αυτή η διαδικασία, είναι διότι το σάλιο βοηθά τη χώνεψη με τους εξής τρόπους:
Βοηθά στην εύκολη κατάποση των τροφών.
Περιέχει ειδικές ουσίες (ένζυμα), που προετοιμάζουν και διευκολύνουν τη διάσπαση της κάθε μπουκιάς από τα υγρά του στομάχου, απελευθερώνοντας τα θρεπτικά της συστατικά.
Το βασικότερο από τα ένζυμα που περιέχει είναι η αμυλάση, η οποία ειδικεύεται στο να διαλύει το άμυλο των τροφών.
Όταν καταπίνουμε την τροφή μας βιαστικά και αμάσητη, “πετυχαίνουμε” δύο πράγματα:
δυσκολεύεται η χώνεψη και δημιουργούνται διάφορα αέρια στα έντερα και φούσκωμα στο στομάχι και
δυσκολεύεται η διάσπαση της τροφής στα θρεπτικά της συστατικά, με αποτέλεσμα να χάνεται από τον οργανισμό μας σημαντική ποσότητα από βιταμίνες και μέταλλα.
Φανταστείτε λοιπόν το κακό που κάνουμε στον εαυτό μας, με το να δυσχεραίνουμε την απορρόφηση των ελάχιστων θρεπτικών συστατικών, που έχουν τα επεξεργασμένα τρόφιμα. Το αποτέλεσμα είναι μια συνεχώς αυξανόμενη υποθρεψία, με συνέπεια την εξασθένηση του οργανισμού.
Απαραίτητο λοιπόν το καλό μάσημα της κάθε μπουκιάς φαγητού τουλάχιστον 30 φορές, ώστε να χωνεύονται καλύτερα και γρηγορότερα οι τροφές και να αποφεύγουμε τα δυσάρεστα για τους γύρω μας αέρια και για μας δυσπεψία και φούσκωμα του στομάχου.
Πότε χορταίνουμε τελικά
Οι πιο πολλοί άνθρωποι συνηθίζουν να σηκώνονται από το τραπέζι, όταν πια είναι αδύνατον να χωρέσει άλλη τροφή στο στομάχι τους. Ας δούμε λοιπόν αν πράγματι είναι αυτός ο σωστότερος τρόπος, ώστε να γνωρίζουμε πότε ο οργανισμός μας έχει πάρει από το γεύμα του, όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται, για να καλύψει τις ανάγκες του.
Ένας άλλος τρόπος ώστε να νιώθουμε το αίσθημα της πληρότητας, είναι μέσω ενός ειδικού μηνύματος που παίρνει ο εγκέφαλος. Για να καταλάβει ο εγκέφαλος ότι έχει χορτάσει το σώμα, πρέπει να περάσουν περίπου 20 λεπτά, ώστε να ανέβει το επίπεδο του σακχάρου στο αίμα, λόγω της πέψης των τροφών. Όταν αυτό φθάσει σ’ ένα συγκεκριμένο επίπεδο, τότε γίνεται αντιληπτό από τον εγκέφαλο και σημαίνει ότι ήδη έχουμε καταναλώσει αρκετή τροφή για να καλύψουμε τις ανάγκες μας. Αν λοιπόν μέσα σ’ αυτά τα 20 λεπτά έχουμε καταφέρει να αδειάσουμε ότι υπάρχει πάνω στο τραπέζι, τότε σίγουρα θα έχουμε καταναλώσει πολύ περισσότερα από αυτά που χρειαζόμαστε. Να θυμάστε ότι το μεγαλύτερο μέρος της περίσσιας αυτής ποσότητας, ο οργανισμός το αποθηκεύει σε λίπος, που έχει την ιδιόρρυθμη συνήθεια να κατασκηνώνει στις περιφέρειες και στην κοιλιά.
Πρέπει λοιπόν να τρώμε αργά, μασώντας καλά την τροφή μας, ώστε όχι μόνον να τρώμε όσο ακριβώς μας χρειάζεται αλλά και να εξασφαλίζουμε ένα άριστο θρεπτικό αποτέλεσμα.
Ο ρόλος των λαχανικών και της σαλάτας
Τα λαχανικά, πέρα από το γεγονός ότι είναι τρόφιμα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, είναι και πλούσια σε φυτικές ίνες. Οι τελευταίες είναι συστατικά που υπάρχουν σε όλες τις φυτικές τροφές, ενώ είναι ανύπαρκτες στις ζωικές και δεν απορροφούνται από τον οργανισμό.
Αν αναρωτιέστε πόσο χρήσιμες είναι για τον οργανισμό, αφού δεν απορροφούνται και αποβάλλονται, ο λόγος που τις κάνει απολύτως απαραίτητες, είναι ότι βοηθούν το παχύ έντερο, που αποτελεί το τελευταίο κομμάτι του πεπτικού συστήματος, να αποβάλει τις τροφές που πλέον είναι άχρηστες. Όταν δεν παίρνουμε, λοιπόν, άπεπτες φυτικές ίνες με τη διατροφή μας, τότε υποφέρουμε από τη συχνότερη πάθηση της σύγχρονης διατροφής, τη δυσκοιλιότητα.
Άλλωστε, για τον ίδιο λόγο, ότι δηλαδή δεν απορροφούνται και δεν διασπώνται από τα πεπτικά υγρά του στομάχου, έχουν την ιδιότητα να γεμίζουν εύκολα το στομάχι, με συνέπεια να έχουμε γρηγορότερα το αίσθημα της πληρότητας, δίχως να έχουμε καταναλώσει υπερβολική ποσότητα τροφής. Εκτός των άλλων, τα λαχανικά ανήκουν στην ομάδα των τροφίμων που αποδίδουν τις λιγότερες θερμίδες, εξασφαλίζοντας έτσι και ένα ελαφρύ γεύμα.
Το σωστό είναι λοιπόν να ξεκινάμε το γεύμα μας τρώγοντας 10 πιρουνιές σαλάτα, ενώ στη συνέχεια πρέπει να συνοδεύει κάθε δεύτερη ή τρίτη μπουκιά που βάζουμε στο στόμα μας.
Η σημασία ενός όμορφου περιβάλλοντος
Επειδή το φαγητό δεν μας δίνει μόνο γευστικές απολαύσεις αλλά και αισθητικές, σας προτείνουμε την προσθήκη κι άλλων αισθητικών απολαύσεων, στη διάρκεια του γεύματος. Το να φάμε, για παράδειγμα, σε μια ακατάστατη κουζίνα γεμάτη άπλυτα πιάτα δεν θα μας ικανοποιήσει απόλυτα, όσο ωραίο κι αν είναι το φαγητό. Κι αυτή η αίσθηση του “ανικανοποίητου”, μπορεί να μας οδηγήσει σύντομα στο ν’ ανοίξουμε πάλι το ψυγείο!
Όπως, λοιπόν, μας αρέσει να τρώμε σ’ ένα εστιατόριο με ωραίο περιβάλλον, με την ίδια λογική πρέπει να ομορφαίνουμε τον χώρο όπου τρώμε, βάζοντας π.χ. ένα όμορφο τραπεζομάντιλο ή λίγα λουλούδια στο τραπέζι μας.
Μια άλλη κακή συνήθεια είναι το να τρώτε μπροστά στην τηλεόραση, οπότε κινδυνεύετε να τρώτε απορροφημένοι και να μη σταματάτε, παρά μόνον όταν τελειώσει το πρόγραμμα που παρακολουθείτε. Κι όσο περισσότερο διαρκεί το αγαπημένο μας πρόγραμμα, τόσο περισσότερες θερμίδες παίρνουμε, εκτός του ότι, καθώς η προσοχή μας είναι στραμμένη σ’ αυτό που παρακολουθούμε, χάνουμε το γευστικό αποτέλεσμα, δηλαδή την απόλαυση της τροφής, την οποία τρώμε, με συνέπεια πολύ συχνά να θέλουμε να ικανοποιήσουμε αυτήν τη στέρηση, συνεχίζοντας να τρώμε και μετά το τέλος του προγράμματος.
Ας αρχίσουμε λοιπόν να προσέχουμε, όχι μόνον τι τρώμε αλλά και πώς τρώμε, αν θέλουμε να κάνουμε μια πραγματικά υγιεινή διατροφή.
Πηγή: Ελληνική Ομοσπονδία Wushu Kung Fu
Αναδημοσίευση από το 13ο τεύχος του περιοδικού «Μονοπάτι του Πολεμιστή»
Ευάγγελος Ζουμπανέας (Πρόεδρος Ελλήνων Διαιτολόγων)