Υπάρχει λόγος ν’ ανησυχούμε για τα σπορέλαια;
Πολλά έχουν γραφτεί για τα λίπη, την πιο αμφιλεγόμενη ίσως διατροφική ομάδα. Για πάρα πολλά χρόνια, οι ειδικοί αποθάρρυναν την κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών, κι έτσι στη συνείδηση των καταναλωτών καθιερώθηκαν ως περισσότερο ωφέλιμα τα εξευγενισμένα φυτικά έλαια, όπως το ηλιέλαιο, το σογιέλαιο, το κραμβέλαιο και το βαμβακέλαιο. Σήμερα όμως οι επιστήμονες εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες για αυτά.
Πόσο μάλλον εάν πρόκειται για ΣΥΝΘΕΤΙΚΑ φυτικά λίπη! Παρότι χαμηλώνουν την «κακή» LDL χοληστερόλη, μπορεί να έχουν δυσάρεστες συνέπειες για το μεταβολισμό και την υγεία.
ΤΑ ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΠΛΟΥΣΙΑ ΣΕ Ω-6 ΛΙΝΕΛΑΪΚΟ ΟΞΥ
Τα ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα είναι πολυακόρεστα, το οποίο στη γλώσσα της χημείας σημαίνει ότι διαθέτουν δύο ή περισσότερους διπλούς δεσμούς στη χημική τους δομή. Ονομάζονται απαραίτητα λιπαρά οξέα καθότι ο οργανισμός δεν έχει τη δυνατότητα να τα βιοσυνθέσει και πρέπει να λαμβάνονται απαραιτήτως μέσω της διατροφής. Τέτοια λιπαρά είναι το α-λινολενικό οξύ (ω-3) και το λινελαϊκό οξύ (ω-6). Έχουν πολλαπλούς και καίριους ρόλους σε πολλά βιοχημικά μονοπάτια, συμπεριλαμβανομένων της φλεγμονής, της ανοσίας και της πήξεως του αίματος (θρόμβωση).
Το πρόβλημα όμως είναι ότι… χρειαζόμαστε τα ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα σε ΣΩΣΤΗ ΑΝΑΛΟΓΙΑ! Εάν η μεταξύ τους ισορροπία διαταραχτεί, αυτό μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις για την υγεία μας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι αυτοί οι δύο τύποι λιπαρών οξέων συχνά ανταγωνίζονται για τα ίδια ένζυμα ή τις ίδιες θέσεις σύνδεσης στην κυτταρική μεμβράνη. Άλλο παράδειγμα ανταγωνιστικής δράσης είναι τα εικοσανοειδή. Αυτά είναι μόρια με ρόλο ρυθμιστικό (όπως και οι ορμόνες) τα οποία παράγονται από τα λιπαρά οξέα. Ενώ όμως τα εικοσανοειδή που προέρχονται από τα ω-3 τείνουν να έχουν αντιφλεγμονώδη δράση, εκείνα που συντίθενται από τα ω-6 προάγουν τη φλεγμονή.
Σήμερα καταναλώνουμε μεγάλες ποσότητες ω-6 λιπαρών οξέων ΕΝΩ τα ω-3 εκλείπουν από τη διατροφή μας
Και ενώ στο παρελθόν η αναλογία ω-6:ω-3 έτεινε μεταξύ 1:1 και 1:3, ο λόγος αυτός σήμερα έχει γίνει 16:1 ΕΙΣ ΒΑΡΟΣ των ω-3 λιπαρών και της υγείας μας!!!
σπορέλαια
Οι σύγχρονες διατροφικές τάσεις έχουν διαταράξει την εν λόγω ισορροπία. Τα σπορέλαια είναι μέρος της διατροφής των περισσότερων Ευρωπαίων και αποτελούν την αφθονότερη πηγή ω-6 λιπαρών οξέων. Λόγω της υψηλής περιεκτικότητας τους σε λινελαϊκό οξύ (ω-6), επιβαρύνουν τον οργανισμό εάν καταναλώνονται συστηματικά και σε μεγάλες ποσότητες, ιδίως εάν την ίδια στιγμή η κατανάλωση ω-3 λιπαρών είναι περιορισμένη.
Μπορείτε να μετρήσετε τα επίπεδα των ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων και να τα εξισορροπήσετε μέσω της διατροφή σας. Η μέτρηση των πολυακόρεστων και κορεσμένων λιπαρών οξέων είναι απλή, οικονομική και μεγάλης σημασίας για την πρόληψη χρόνιων ασθενειών.
TO ΛΙΝΕΛΑΪΚΟ ΟΞΥ ΣΥΣΣΩΡΕΥΕΤΑΙ ΣΤΙΣ ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ
Εκτός από το να παρέχουν ενέργεια, τα λιπαρά οξέα επιτελούν ποικίλους λειτουργικούς και δομικούς ρόλους. Το λινελαϊκό οξύ συσσωρεύεται στα λιποκύτταρα και τις μεμβράνες των κυττάρων. Οι μελέτες καταδεικνύουν δραματική αύξηση των επιπέδων του λινελαϊκού οξέος τις τελευταίες δεκαετίες στα λιποκύτταρα, τις κυτταρικές μεμβράνες και το μητρικό γάλα, λόγω της αυξανόμενης πρόσληψης ω-6 λιπαρών οξέων μέσω της διατροφής.
ΤΟ ΛΙΝΕΛΑΪΚΟ ΟΞΥ ΠΡΟΑΓΕΙ ΤΟ ΟΞΕΙΔΩΤΙΚΟ ΣΤΡΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΝΔΟΘΗΛΙΑΚΗ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
Έχει βρεθεί ότι η κατανάλωση λινελαϊκού οξέος σε μεγάλες ποσότητες αυξάνει το οξειδωτικό στρες. Άτομα που ακολούθησαν για 4 εβδομάδες μία διατροφή πλούσια σε λινελαϊκό οξύ (κυρίως από το ηλιέλαιο) αύξησαν σημαντικά τους δείκτες του οξειδωτικού στρες. Επιπλέον, οι επιστήμονες διαπίστωσαν μείωση στα επίπεδα του νιτρικού οξειδίου.
Το νιτρικό οξείδιο είναι ένα σηματοδοτικό μόριο που παράγεται από το ενδοθήλιο και είναι υπεύθυνο για πολλές φυσιολογικές διαδικασίες, όπως η διαστολή των αιμοφόρων αγγείων και η μείωση της αρτηριακής πίεσης. Η μείωση των επιπέδων του νιτρικού οξειδίου οδηγεί σε ενδοθηλιακή δυσλειτουργία, η οποία αποτελεί προάγγελο της αρτηριοσκλήρυνσης και των καρδιαγγειακών παθήσεων.
ΤΑ ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ ΜΕΙΩΝΟΥΝ ΤΗΝ «ΚΑΚΗ» ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗ LDL ΑΛΛΑ ΜΕΙΩΝΟΥΝ ΕΠΙΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ «ΚΑΛΗ» ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗ HDL
Ο βασικός λόγος που οι περισσότεροι χρησιμοποιούν σπορέλαιο είναι ότι μειώνει την χοληστερίνη. Αυτό αληθεύει επιστημονικά… ωστόσο είναι μόνο το ένα μέρος της αλήθειας. Γιατί εκτός από τα επίπεδα της ολικής και της LDL χοληστερόλης, τα σπορέλαια μειώνουν και τα επίπεδα της «καλής» χοληστερόλης HDL, η οποία προφυλάσσει τον οργανισμό από τις καρδιαγγειακές παθήσεις.
ΤΑ ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ ΑΥΞΑΝΟΥΝ ΤΗΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΤΗΣ LDL
καρδιαγγειακά-νοσήματαΈχει παρατηρηθεί ότι τα πολυακόρεστα λιπαρά καθιστούν την LDL περισσότερο επιδεκτική σε οξείδωση. Οι οξειδωμένες μορφές της LDL εναποθέτουν ευκολότερα τη χοληστερόλη στο αρτηριακό τοίχωμα και γι’ αυτό σχετίζονται με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο. Αντίθετα, το ελαιόλαδο (πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα και αντιοξειδωτικές ουσίες) προστατεύει από την οξείδωση της LDL.
ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΤΑ ΣΥΣΧΕΤΙΖΟΥΝ ΜΕ ΑΥΞΗΜΕΝΟ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟ ΚΙΝΔΥΝΟ
Εδώ οι γνώμες των ειδικών διίστανται. Σε ό,τι αφορά τα σπορέλαια, κάποιες έρευνες μιλούν για μειωμένο καρδιαγγειακό κίνδυνο κι άλλες τόσες για αυξημένο. Οι πιο αξιόπιστες επιστημονικά πάντως τείνουν να συμφωνούν ότι τα σπορέλαια αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.
ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΤΗΓΑΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΜΑΓΕΙΡΕΜΑ
Το να μαγειρεύει κανείς με σπορέλαιο δεν είναι και τόσο καλή ιδέα…
τηγάνισμαΤα πολυακόρεστα λιπαρά, που αφθονούν στα σπορέλαια και τις μαργαρίνες, είναι περισσότερο ευαίσθητα στη θερμική επεξεργασία, σε σύγκριση με τα κορεσμένα και μονοακόρεστα λιπαρά οξέα. Κατά το μαγείρεμα, οξειδώνονται και σχηματίζουν ενώσεις επιβλαβείς για την υγεία. Μάλιστα ενώ τηγανίζουμε, κάποιες από αυτές τις ουσίες εξατμίζονται. Μαγειρεύοντας με σπορέλαιο συστηματικά και μόνο με το να τις εισπνέουμε, αυξάνουμε τις πιθανότητες για καρκίνο του πνεύμονα!
ΑΥΞΑΝΟΥΝ ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΡΚΙΝΟΥ
Υπάρχουν αρκετές επιστημονικές συσχετίσεις μεταξύ της κατανάλωσης σπορέλαιων και του καρκίνου στον άνθρωπο και σε πειραματόζωα. Και είναι λογικό δεδομένου ότι… τα πολυακόρεστα λιπαρά που συγκεντρώνονται στις κυτταρικές μεμβράνες ευνοούν την οξειδωτική καταστροφή των κυττάρων. Όντας πολύ ευαίσθητα σε οξειδωτικές αντιδράσεις, τα πολυακόρεστα λιπαρά μπορεί να προκαλέσουν βλάβες σε μεγάλης σπουδαιότητας μόρια του κυττάρου, όπως οι πρωτεΐνες και το DNA, αυξάνοντας την πιθανότητα καρκινογένεσης.
Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΤΟΥΣ ΕΧΕΙ ΣΥΝΔΕΘΕΙ ΜΕ… ΒΙΑΙΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ
To 80% περίπου του ξηρού βάρους του εγκεφάλου μας είναι λίπος. Από αυτό, ένα μεγάλο μέρος αποτελείται από ω-3 και ω-6 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, τα οποία έχουν μεγάλη σημασία για την καλή εγκεφαλική λειτουργία. Εφόσον τα ω-3 και ω-6 ανταγωνίζονται μεταξύ τους για τα ίδια ένζυμα ή θέσεις στο κύτταρο, είναι κατανοητό ότι μία διαταραχή στην ισορροπία τους μπορεί να επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις. Για του λόγου το αληθές, η μεγάλη κατανάλωση σπορέλαιων, που ευνοεί υπερβολικά τα ω-6 εις βάρος των ω-3 λιπαρών, φαίνεται να σχετίζεται με προβλήματα ψυχικής υγείας, όπως η εμφάνιση βίαιης συμπεριφοράς.
ΤΟ ΡΑΦΙΝΑΡΙΣΜΑ ΚΑΙ Η ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΕΛΑΤΤΩΝΕΙ ΤΗ ΘΡΕΠΤΙΚΗ ΑΞΙΑ
Πριν φτάσουν σε εμάς, τα περισσότερα σπορέλαια υφίστανται εκτεταμένη χημική επεξεργασία (π.χ. αποχρωματισμός, απόσμηση, εκχύλιση με εξάνιο), με αποτέλεσμα να χάνονται πολύτιμα θρεπτικά συστατικά και να μειώνεται η διατροφική αξία του τελικού προϊόντος.
ΤΑ ΣΠΟΡΕΛΑΙΑ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΣΥΝΗΘΩΣ ΕΙΝΑΙ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΕΝΑ ΜΕ ΤΡΑΝΣ ΛΙΠΑΡΑ
τρανς-λιπαράΕίναι γνωστό ότι τα trans λιπαρά (υδρογονωμένα), που περιέχονται σε πολλά επεξεργασμένα προϊόντα, αποτελούν σοβαρή απειλή για την υγεία μας. Όμως αυτό που δεν γνωρίζει ο περισσότερος κόσμος είναι ότι… η συντριπτική πλειοψηφία των ραφιναρισμένων φυτικών ελαίων περιέχει μεγάλες ποσότητες trans λιπαρών, τα οποία μάλιστα σπάνια αναγράφονται στην ετικέτα.
Το ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ είναι αδιαμφισβήτητα η ΚΑΛΥΤΕΡΗ επιλογή για την υγεία σας!
Το αγνό ζωικό βούτυρο από ζώα που βόσκουν και το λάδι καρύδας είναι ΑΝΩΤΕΡΗΣ ποιότητας από τα επεξεργασμένα φυτικά λάδια του εμπορίου.
πηγη http://nutrilabs.gr/sporelaia-diatrofi-anisyxia/#sthash.B3Jmr2Um.dpuf