Η σωστή διατροφή κατά του χειμερινούς μήνες είναι ιδιαίτερα σημαντική τόσο για την προστασία του οργανισμού μας από τις ιώσεις, όσο και για την διατήρηση του σωματικού μας βάρους. Σύμφωνα με μελέτες την περίοδο αυτή έχουμε την τάση να καταναλώνουμε τροφές με υψηλό θερμιδικό περιεχόμενο με το μέσο άτομο να κερδίζει τουλάχιστον 1 με 2 κιλά ενώ είναι πιθανόν οι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι να αυξήσουν ακόμα περισσότερο το σωματικός τους βάρος.
Κατά τους χειμερινούς μήνες, λόγω της μείωσης της θερμοκρασίας οι θερμιδικές ανάγκες του οργανισμού είναι αυξημένες, καθώς ο μεταβολισμός επιταχύνεται. Κατά την περίοδο αυτή, οι διατροφικές συνήθειες συνήθως διαφοροποιούνται σε σχέση με τις άλλες εποχές του χρόνου, λόγω της μειωμένης λήψης υγρών, αλλά και εξαιτίας της μεγαλύτερης ποσότητας και της διαφορετικής ποιότητας του φαγητού εξαιτίας της μείωσης της θερμοκρασίας. Την περίοδο αυτή έχουμε την τάση να καταναλώνουμε τροφές που μας δίνουν ενέργεια, με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και αλάτι. Ο μεταβολισμός του ανθρώπου αυξάνεται ελαφρώς και υπάρχει τάση για περισσότερες καύσεις απ’ ότι συνήθως για να κρατήσει ο οργανισμός την θερμότητα του και αυτό αυξάνει και την πείνα.
Ας δούμε αναλυτικά τις τροφές που θα μας προφυλάξουν από τις χαμηλές θερμοκρασίες:
Ζεστά Γεύματα
Η σωστή διατροφή, μάς βοηθά στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος, κρατώντας το σώμα ζεστό και παρέχει αρκετό καύσιμο για τις δραστηριότητές μας. Έχει παρατηρηθεί, ότι κατά την διάρκεια του χειμώνα καταναλώνουμε ζεστές τροφές όπως είναι οι σούπες και τα όσπρια ενώ αντίθετα το καλοκαίρι προτιμούμε τροφές είτε σε θερμοκρασία περιβάλλοντος είτε παγωμένες για να δροσιστούμε ή να ξεδιψάσουμε. Με την κατανάλωση ζεστής τροφής ανεβάζουμε την εσωτερική θερμοκρασία του σώματος, ενώ αντίστοιχα την μειώνουμε, με την κατανάλωση μιας παγωμένης τροφής. Υπάρχει δηλαδή, μία συσχέτιση μεταξύ θερμοκρασίας περιβάλλοντος, σώματος και θερμοκρασίας φαγητού από την οποία επηρεάζεται τόσο η γευστική ευχαρίστηση της τροφής όσο και η ποσότητα που θα καταναλώσουμε. Όταν η θερμοκρασία είναι χαμηλή και αισθανόμαστε κρύο, τα αιμοφόρα αγγεία συσπώνται για να εμποδίσουν την απώλεια θερμοκρασίας και τα αισθητήρια του δέρματος συλλαμβάνουν την αίσθηση του κρύου στον εγκέφαλο, σε λήψη ζεστού ροφήματος. Ο οργανισμός στο κρύο πρέπει να παράγει περισσότερη θερμότητα, για να παραμείνει ζεστός ενώ στην ζέστη, ο οργανισμός ρυθμίζει τη θερμοκρασία του αποβάλλοντας θερμότητα με τον ιδρώτα και ζητάμε να καταναλώσουμε κάτι κρύο.
Σούπες
Ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων σταματά να καταναλώνει νερό λόγω της χαμηλής θερμοκρασίας του χειμώνα με αποτέλεσμα οι ζεστές σούπες να αποτελούν την ιδανική τροφή ενυδάτωσης την χειμερινή περίοδο. Οι σούπες ενισχύουν το ανοσοποιητικό, και είναι το όπλο στην μάχη που δίνει ο οργανισμός απέναντι στις ιώσεις αφού συνδυάζουν τον υδατάνθρακα με την πρωτεΐνη. Η κοτόσουπα, η ψαρόσουπα και η κρεατόσουπα είναι ιδανικές επιλογές για να ενισχύσουν την άμυνα του οργανισμού μας. Οι σούπες λαχανικών όπως η κρεμμυδόσουπα είναι εξίσου καλή επιλογή για να ζεσταθούμε προσωρινά αφού είναι χαμηλές σε θερμίδες, όμως η αύξηση της θερμοκρασίας στο σώμα είναι προσωρινή και δεν διαρκεί πολύ.
Όσπρια
Τα όσπρια είναι μια χορταστική διατροφική επιλογή, χωρίς να προσδίδει θερμίδες. Τα προτιμούμε τις κρύες μέρες του χειμώνα αφού μας γεμίζουν ενέργεια. Η παραδοσιακή φασολάδα όπως και τα περισσότερα όσπρια είναι πλούσια σε σύνθετους υδατάνθρακες και πρωτεΐνες και αυξάνουν τις αντοχές του οργανισμού απέναντι στις δύσκολες καιρικές συνθήκες. Τρόφιμα που μπορούν να συνδυαστούν με την φασολάδα είναι η ρέγγα και η σαρδέλα αφού αποτελούν και αυτά με την σειρά τους μια εναλλακτική πηγή ενέργειας για να ζεστάνουμε το σώμα μας το χειμώνα. Όσον αφορά τις φακές και τα ρεβίθια, ο καλύτερος συνδυασμός προκειμένου να αυξήσουμε την βιολογική αξία της πρωτεΐνης που περιέχουν είναι να τα συνδυάσουμε με ρύζι π.χ φακόρυζο ή ρεβιθόρυζο. Και στις δυο μορφές τους, αποτελούν ένα ζεστό και θρεπτικό πιάτο με πολλά οφέλη για την υγεία.
Ζεστά Ροφήματα
Μια από τις καλύτερες επιλογές για τις κρύες ημέρες του χειμώνα, αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένα φλιτζάνι ζεστό ρόφημα. Θα πρέπει όμως να είστε προσεκτικοί διότι πολλά από τα έτοιμα κυρίως ροφήματα αποτελούν βόμβες θερμίδων. Να προτιμάτε πάντα τα απλά ροφήματα όπως σκέτο καφέ, τσάι, χαμομήλι και να αποφεύγετε αυτά που έχουν πολύ γάλα, πολλή ζάχαρη και σαντιγύ.
Ζεστή Σοκολάτα
Η ζεστή σοκολάτα είναι ένα θρεπτικό ρόφημα με υψηλή όμως περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά γι αυτό θα πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο. Επίσης, είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά όπως σάκχαρα, τα οποία θα μας δώσουν ενέργεια αλλά και σε αντιοξειδωτικά, που θα βοηθήσουν στην προστασία του σώματός μας από τις ασθένειες. Επιπλέον, ρυθμίζει την διάθεση μας αφού έχει αγχολυτική δράση.
Πράσινο Τσάι
Το πράσινο τσάι είναι πλούσιο σε κατεχίνες, ουσίες με έντονη αντιοξειδωτική δράση που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Επίσης, περιέχει καφεΐνη, μια διεγερτική ουσία που αυξάνει την ενεργητικότητα του ατόμου, αυξάνει την θερμοκρασία του σώματος και τον μεταβολισμό.
Εχινάτσεα (Echinacea)
Η Εχινάτσεα ή Εχινάκεια Echinacea),έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες, δρα στο ανοσοποιητικό σύστημα, δυναμώνοντας και αυξάνοντας την αντοχή του οργανισμού απέναντι στο κρυολόγημα και τις ιώσεις. Το συγκεκριμένο φυτό, καταπολεμά τα βακτήρια σαν φυσικό αντιβιοτικό, αφού 6mgr εχινακίνης αντιστοιχούν εργαστηριακά σε 1 μονάδα πενικιλίνης, γεγονός που εξηγεί την αποτελεσματικότητα του φυτού σε στρεπτοκοκκικές και σταφυλοκοκκικές λοιμώξεις.
Ξηροί Καρποί
Τα καρύδια, τα αμύγδαλα, τα φουντούκια, τα κάστανα είναι η ιδανική τροφή για να αντιμετωπίσουμε την βαρυχειμωνιά. Περιέχουν σελήνιο, που προστατεύει από τους ιούς της γρίπης, και είναι πλούσια σε καλά λιπαρά οξέα που αποτελούν καύσιμο για τον οργανισμό για να παράγει θερμότητα. Το κρύο κουράζει την καρδιά και ρίχνει την άμυνα του οργανισμού για αυτό οι συγκεκριμένοι καρποί θα πρέπει να καταναλώνονται σε μικρή ποσότητα από ανθρώπους που πάσχουν από καρδιοπάθειες.
Συμπερασματικά, η σωστή διατροφή απέναντι στο κρύο είναι αυτή που περιλαμβάνει σε σωστή αναλογία όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός για να λειτουργήσει, χωρίς υπερβολές όσον αφορά την ποσότητα και την ποιότητα του φαγητού. Και μην ξεχνάτε:το κρύο αμβλύνει τον μηχανισμό της δίψας με αποτέλεσμα να μην αισθανόμαστε την αφυδάτωση. Ενυδατωθείτε, γίνετε δραστήριοι, ασκηθείτε, τρώτε μικρά και συχνά γεύματα, φρούτα και λαχανικά που περιέχουν βιταμίνη C και θα καταφέρετε να μείνετε ζεστοί και υγιείς.
Εύα Μακρή
Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος- MSc
www.facebook.com/EVA.MAKRI.DIET.CENTER