Τι είναι η επανεμφάνιση του καρκίνου;
Η επανεμφάνιση του καρκίνου είναι όταν προσβάλλεστε από τον καρκίνο ξανά, εφόσον έχετε ολοκληρώσει τη θεραπεία σας και εφόσον δεν υπήρχε πλέον καρκίνος στο σώμα σας. Η επανεμφάνιση μπορεί να συμβεί στο ίδιο μέρος από όπου ξεκίνησε ή μπορεί να συμβεί σε άλλο μέρος του σώματος. Ο φόβος να μην επανέλθει, η αγωνία δηλαδή να μην επανεμφανιστεί ο καρκίνος μετά την ολοκληρωμένη θεραπεία του, είναι πολύ σύνηθες στους επιζώντες του καρκίνου. Μπορεί να ανησυχείτε για αυτό, μόνο όταν πηγαίνετε να κάνετε τις καθορισμένες επαναληπτικές εξετάσεις ή μπορεί και να μην ανησυχείτε καθόλου.
Είναι ένα συναίσθημα που αγγίζει τον κάθε νικητή διαφορετικά. Είναι απόλυτα κατανοητό έαν ο φόβος να μην επανέλθει σας κυριαρχεί. Κανένας δεν θέλει να βιώσει τον καρκίνο ξανά. Ζώντας όμως με αυτόν τον φόβο ειδικά όταν πηγαίνετε για τις επαναληπτικές σας εξετάσεις είναι ένα κοινό συναίσθημα για τους περισσότερους νικητές. Παρ’όλα αυτά ο φόβος να μην επανέλθει μπορεί να σας καταβάλλει, και να σας δυσκολέψει ουσιαστικά ώστε να συνεχίσετε τη ζωή σας και να προσαρμοστείτε σε αυτήν μετά την εμπειρία του καρκίνου. Έχοντας κάποιες ανησυχίες για την επανεμφάνισή του είναι φυσιολογικό, αλλά η υπερβολική ανησυχία μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα της ζωής σας. Κατανοώντας πώς να διαχειριστείτε τον φόβο σας, μπορεί να σας βοηθήσει να αισθανθείτε πιο αισιόδοξοι και σίγουροι για την νίκη σας.
Ανησυχία για επανεμφάνιση...
Η ανησυχία για την επανεμφάνιση του καρκίνου είναι μία φυσιολογική και κοινή σκέψη για όσους έχουν ολοκληρώσει τη θεραπεία τους. Η Αμερικανική Καρκινική Κοινότητα υπολογίζει ότι τουλάχιστον το 70% των νικητών νιώθουν την ανησυχία αυτή της επανεμφάνισης.
Μερικοί προβληματίζονται πάνω σε αυτό το θέμα πολύ περισσότερο από άλλους. Για παράδειγμα είναι πιο πιθανό να σκέφτεστε την επανεμφάνιση του καρκίνου εάν βιώσατε έναν τύπο καρκίνου που ήταν αρκετά δύσκολος να θεραπευτεί. Μπορεί να ανησυχείτε για την επανεμφάνισή του εάν συνεχίζετε να έχετε συμπτώματα είτε από τον καρκίνο είτε από τη θεραπεία του. Μπορεί επίσης να αισθάνεστε ότι υπάρχουν πιθανότητες γιατί:
• Δεν ακολουθείτε πλέον θεραπεία και αυτό μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε πιο ευάλωτοι για τυχόν επανεμφάνισή του.
• Δεν επιβλέπεστε από την ιατρική σας ομάδα με τη συχνότητα που επιβλεπόσασταν και αυτό σας κάνει να αισθάνεστε ότι δεν είστε ύπο έλεγχο.
Δεν υπάρχει ένας συγκεκριμένος τύπος ανθρώπου που θα έχει το φόβο να μην επανέλθει. Δεν παίζει ρόλο πόσο χρονών είστε, τι καρκίνο είχατε ή για πόσο χρονικό διάστημα είστε νικητής. Ο καθένας μπορεί να βιώσει αυτόν τον φόβο. Κατανοώντας τι προκαλεί τον φόβο και τι μπορείτε να κάνετε για αυτό, θα σας βοηθούσε πάρα πολύ να νιώσετε καλύτερα.
Τι προκαλεί τον φόβο της επανεμφάνισης;
Οι νικητές του καρκίνου πιθανότατα ζουν με μεγαλύτερη ανασφάλεια για την επανεμφάνισή του από ότι άλλοι άνθρωποι που έχουν βιώσει άλλες ασθένειες. Αλλά επειδή ο καρκίνος είναι μία περίπλοκη ασθένεια δημιουργείται αυτή η ανησυχία. Μπορεί να αισθάνεστε ότι εάν επανεμφανιστεί ο καρκίνος μπορεί να είναι σε δυσκολότερο σημείο στο σώμα σας ή ότι θα είναι μία πιο βαριά περίπτωση. Καλό όμως θα ήταν όσο μπορείτε να μην το σκέφτεστε αυτό γιατί δεν είναι απαραίτητο κάτι τέτοιο να συμβεί. Θυμηθείτε επίσης ότι υπάρχουν πολλές επιλογές για τη θεραπεία του επανεμφανιζόμενου ή του μεταστατικού καρκίνου. Επιπλέον μπορεί να υπάρχουν ακόμη πιο εξελιγμένες μορφές θεραπείας από τότε που υποβληθήκατε τη δική σας. Εάν ο καρκίνος επανεμφανιστεί είναι πολύ σημαντικό να είστε ειλικρινείς με την ιατρική σας ομάδα ώστε να καταλήξετε στην καλύτερη θεραπεία και φροντίδα για εσάς.
Βιώνοντας τον καρκίνο, την επέμβαση, τη χημειοθεραπεία, τις ακτινοβολίες είναι σίγουρα κάτι αρκετά δύσκολο και επίπονο. Και ίσως η σκέψη ότι μπορεί να ξαναβιώσετε παρόμοιες καταστάσεις να σας φαίνεται ακατόρθωτο. Θα σας βοηθούσε όμως ιδιαίτερα σε αυτό το στάδιο να σκέφτεστε θετικά γιατί η επανεμφάνιση του καρκίνου ή τη μετάστασή του είναι κάτι το οποίο δεν μπορείτε να γνωρίζετε με σιγουριά. Σκεφτείτε ότι ήδη βγήκατε νικητές από αυτή τη διαδικασία…!
Τι μπορείτε να κάνετε
• Μιλήστε σε έναν ειδικό από την ιατρική ομάδα που σας επιβλέπει. Είναι πολύ βασικό να καταλάβετε ότι ο γιατρός σας δεν μπορεί να σας πεί με ακρίβεια για το εάν, και το τι μπορεί να συμβεί στο μέλλον. Παρ’όλα αυτά βασισμένος στις λεπτομέρειες της περίπτωσής σας –τον τύπο καρκίνου που είχατε, τη θεραπεία που κάνατε, πόσος καιρός πέρασε από τότε που είχατε καρκίνο, και το ιστορικό σας – ο γιατρός σας θα μπορούσε να σας μιλήσει για τις πιθανότητες που υπάρχουν (εάν υπάρχουν) για να επανέλθει ο καρκίνος. Μιλήστε στον γιατρό σας ανοιχτά για τυχόν σημάδια ή συμπτώματα τα οποία σας ανησυχούν ή ρωτήστε για σημάδια ή συμπτώματα για τα οποία πρέπει να γνωρίζετε και να παρακολουθείτε. Η πληροφόρηση είναι πολύ σημαντική γιατί μέσα από αυτή θα νιώθετε πιο δυνατοί και πιο αισιόδοξοι για να αντιμετωπίσετε τους φόβους σας. Δεν είναι εύκολο να τα αναφέρετε όλα στο ραντεβού σας. Μπορεί ακόμη να μην νιώθετε άνετα να κάνετε τόσες ερωτήσεις. Θέλει και αυτό την πρακτική του. Παρακάτω υπάρχουν μερικές ιδέες ώστε να νιώσετε πιο άνετα κατά την επικοινωνία σας με τον γιατρό σας:
1. Κάντε μία λίστα από πιθανά συμπτώματα που έχετε βιώσει και πάρτε τη μαζί σας στην επίσκεψη με τον γιατρό. Επιτρέψτε και στα άλλα μέλη της ιατρικής ομάδας που σας επιβλέπει να δουν αυτή τη λίστα ώστε να έχετε μία πιο ολοκληρωμένη γνώμη.
2. Ζητήστε από το γιατρό σας μία λίστα με όλα τα πιθανά συμπτώματα που πρέπει να έχετε υπ’όψιν σας.
3. Εάν φοβάστε μην επανέλθει ο καρκίνος κατά το χρονικό διάστημα που επισκέπτεστε τον γιατρό σας μη διστάσετε να τηλεφωνήσετε στον γιατρό σας ή στην ιατρική σας ομάδα και να ρωτήσετε για ό,τι σας απασχολεί.
4. Καλό θα ήταν επίσης να γνωρίζει η ιατρική σας ομάδα εάν αισθάνεστε στεναχωρημένοι ή καταβεβλημένοι. Ίσως να μπορούν να σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε τα συναισθήματά σας και να σας απευθύνουν σε άλλους ειδικούς που μπορούν να σας προτείνουν κάποιες λύσεις.
• Μιλήστε στους φίλους και στην οικογένειά σας γιατί και εκείνοι μπορεί να έχουν τους ίδιους φόβους με εσάς. Οι φίλοι σας και η οικογένειά σας μπορεί να μην αισθάνονται άνετα να μιλήσουν για τις ανησυχίες τους για να μην σας αναστατώσουν. Κάτι που μπορεί να αισθάνεστε και εσείς οι ίδιοι αντίστοιχα. Μπορεί να τους πείτε ότι θα ήταν καλό για όλους σας να μιλήσετε για αυτές τις ανησυχίες και τους φόβους και ότι αυτή η διαδικασία θα σας έφερνε πιο κοντά. Θα μπορούσατε για παράδειγμα να ξεκινήσετε τη συζήτηση λέγοντας «Ανησυχώ για το τι μπορεί να συμβεί εάν επανέλθει ο καρκίνος..’ και να συνεχίσετε: «ήθελα να σας το πω αυτό γιατί θα μου ήταν πολύτιμη η στήριξή σας και η βοήθειά σας» ή «νιώθω ότι αυτό μπορεί να είναι κάτι που απασχολεί και εσάς». Μαζί θα έχετε τη δυνατότητα να βρείτε κάποια λύση για να αντιμετωπίσετε τους φόβους σας γνωρίζοντας ότι έχετε ο ένας τον άλλον. Μπορεί βέβαια να νιώσετε ότι κάποιοι από την οικογένειά σας ή φίλοι σας, δεν μπορούν να σας μιλήσουν, γιατί αυτό το θέμα μπορεί να τους πόνεσε και να μη θέλουν να το επαναφέρουν στη μνήμη τους. Πολλοί νικητές έχουν φίλους και οικογενειακά μέλη που δεν νιώθουν άνετα με τον καρκίνο. Εάν αυτή η περίπτωση σας αντιπροσωπεύει καλό θα ήταν να υπενθυμίσετε στον εαυτό σας:
1. Ότι δεν έχετε κάνει τίποτα λάθος με το να αναφερθείτε σε αυτό το θέμα. Οι απαντήσεις τους μπορεί να μην είναι πάντα οι ιδανικές αλλά μη ξεχνάτε ότι εκείνη την ώρα βγάζουν τον δικό τους φόβο με αυτόν τον τρόπο.
2. Όσο επίπονο και να είναι, επίσης πρέπει να κατανοήσετε ότι μπορεί αυτό το θέμα να τους αναστατώνει και να θέλουν τον χρόνο τους.
3. Να καταλάβετε ότι και τα αγαπημένα σας πρόσωπα μπορεί να κάνουν ό,τι μπορούν εκείνη τη δεδομένη στιγμή.
4. Μπορεί να έχετε την ευκαιρία να συζητήσετε για αυτό το θέμα αργότερα και να δώσετε το περιθώριο και στον άλλον να σας μιλήσει. Εάν όμως δεν έχετε τη δυνατότητα να μιλήσετε με άτομα του κοντινού σας περιβάλλοντος υπάρχουν και ομάδες υποστήριξης στις οποίες ίσως να μπορείτε να μιλήσετε πιο ελεύθερα για ό,τι σας ανησυχεί.
• Βρείτε μία ομάδα υποστήριξης. Μιλήστε σε μία ομάδα υποστήριξης ώστε να έρθετε σε επαφή με άλλους νικητές. Οι ομάδες υποστήριξης, σας προσφέρουν ένα ασφαλές περιβάλλον για να μοιραστείτε τις εμπειρίες σας με άλλους νικητές και να μάθετε νέους τρόπους για να χειριστείτε τον φόβο της επανεμφάνισης του καρκίνου, ή να μιλήσετε για τα συναισθήματά σας. Θα δείτε πως υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι να αντιμετωπίσετε το στρες και να ρυθμίσετε τη ζωή σας. Εάν αισθάνεστε άβολα να συζητάτε για συγκεκριμένα θέματα με την οικογενειά σας ή τους φίλους σας, μια ομάδα υποστήριξης μπορεί να σας προσφέρει την άνεση και το μέρος για να μιλήσετε ελεύθερα για ό,τι είναι σημαντικό για εσάς. Μερικές ομάδες υποστήριξης καρκινοπαθών συγκεντρώνονται περισσότερο στην ομαδική θεραπεία, υπάρχουν όμως και άλλες που δίνουν περισσότερη έμφαση στην συναναστροφή με νέους ανθρώπους. Μερικοί τρόποι για να βρείτε μία ομάδα υποστήριξης είναι:
1. Να ρωτήσετε την ιατρική ομάδα που σας επιβλέπει για προτεινόμενες λύσεις.
2. Μιλήστε με έναν εξειδικευμένο ψυχολόγο ή ειδικό επιστήμονα ψυχικής υγείας.
3. Να ενημερωθείτε για ό,τι χρειάζεστε από την ιστοσελίδα μας καθώς και τις παροχές υπηρεσιών για τις ομάδες υποστήριξης.
4. Ρωτήστε την ομάδα των εθελοντών μας και θα σας ενημερώσουν για το πού μπορείτε να απευθυνθείτε.
Αλεξάνδρα Λεονταρίτου
Ψυχολόγος
πηγη
www.agsavvas-