Του Ιωάννη Ιωαννίδη
Η υπερκατανάλωση φαγητού τις ημέρες των εορτών συνοδεύεται τόσο από απορύθμιση του σακχάρου (αυξημένες τιμές στο αίμα) όσο και από αύξηση του σωματικού βάρους.
Αν αναλογιστεί κανείς πως το σωματικό βάρος στα περισσότερα άτομα με διαβήτη είναι ήδη αυξημένο, το πρόβλημα της περαιτέρω αύξησης είναι ιδιαίτερα σημαντικό.
Τα προβλήματα αυτά καταγράφονται συνήθως στις πρώτες τακτικές επισκέψεις στους γιατρούς έπειτα από την περίοδο των εορτών, όπου καταγράφεται η αύξηση του σωματικού βάρους αλλά και των υψηλών τιμών σακχάρου το προηγούμενο διάστημα.
Ο κίνδυνος αφορά όλους του διαβητικούς αλλά κυρίως αυτούς που είναι ήδη παχύσαρκοι (είναι και πιο επιρρεπείς στην υπερκατανάλωση τροφής και «λιχουδιών»), όσους έχουν «δύσκολο» σάκχαρο (υψηλές τιμές και ανεπαρκή ρύθμιση παρά τα πολύπλοκα θεραπευτικά σχήματα που χρησιμοποιούν, συμπεριλαμβανομένης της ινσουλίνης), καθώς και εκείνους στους οποίους οι διατροφικές εκτροπές αφορούν και άλλα συνυπάρχοντα νοσήματα (λ.χ. υπέρταση και δυσλιπιδαιμία, δηλαδή αυξημένη χοληστερόλη ή/και τριγλυκερίδια).
Δεδομένου ότι τόσο η αύξηση του σακχάρου όσο και η αύξηση του σωματικού βάρους σχετίζονται με την έκταση της υπερκατανάλωσης τροφής κατά την περίοδο των εορτών, η μεγάλη ποσότητα τροφίμων πλουσίων σε θερμίδες και υδατάνθρακες (κυρίως σε ζάχαρη) όπως είναι τα χριστουγεννιάτικα γλυκά πρέπει να αποφευχθεί.
Η «λελογισμένη» χρήση επιλεγμένες μέρες της περιόδου αυτής, με παράλληλη μείωση της κατανάλωσης άλλων συνήθων τροφών που επίσης περιέχουν υδατάνθρακες, μπορεί να είναι μια εναλλακτική λύση για τις περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν είναι δυνατή η πλήρης αποφυγή των «ενόχων» τροφίμων.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι και το αλκοόλ οδηγεί σε αύξηση του σωματικού βάρους, ενώ αν υπερκαταναλωθεί χωρίς ταυτόχρονο λήψη φαγητού μπορεί να οδηγήσει σε υπογλυκαιμία.
Ύποπτα συμπτώματα
Οι ασθενείς που έχουν και χρησιμοποιούν μετρητές σακχάρου συνήθως γνωρίζουν πότε κάνουν κατάχρηση στη διατροφή τους και έτσι συχνά μετρούν το σάκχαρο τους συχνότερα στις εορτές, οπότε είναι ευκολότερο να αντιληφθούν ότι το έχουν παρακάνει.
Επίσης οι υψηλές τιμές σακχάρου μπορεί να οδηγήσουν σε συμπτώματα όπως η πολυουρία. Δυστυχώς, όμως, εύκολα αναγνωρίσιμα συμπτώματα της αύξησης του σακχάρου δεν υπάρχουν, ενώ πολλά μπορεί να οφείλονται στο ότι η υπερκατανάλωση τροφής και αλκοόλ προκαλεί άλλα προβλήματα, όπως επιγαστραλγία, δυσφορία, τάση προς εμετό κλπ.
Συμβουλές προστασίας
Για να προστατευθούν από το υψηλό σάκχαρο οι διαβητικοί, καλό είναι να ακολουθήσουν τις εξής συμβουλές:
* Να αποφύγουν την υπερκατανάλωση φαγητού και αλκοόλ.
* Να μην παραλείπουν ούτε να αυξάνουν μόνοι τους την θεραπεία. Αντίθετα να επικοινωνήσουν με τον γιατρό τους για την πιθανή τροποποίηση της αγωγής τις ημέρες αυτές (η συμβουλή αυτή αφορά κυρίως όσους χρησιμοποιούν ινσουλίνη).
* Να φροντίσουν να «διορθώσουν» τις ημέρες υπερκατανάλωσης με ημέρες «λιτότητας» (λ.χ. τις ενδιάμεσες μέρες των ρεβεγιόν να τρώνε περισσότερες σαλάτες και μικρότερες ποσότητες τροφής), με παράλληλα προσεκτική προσαρμογή της θεραπείας (για την αποφυγή υπογλυκαιμιών).
* Στα πλούσια εορταστικά τραπέζια να δοθεί έμφαση στην κατανάλωση πολλών λαχανικών και μάλιστα κατά προτεραιότητα (αν καταναλώσει κανείς αρχικά μια μεγάλη σαλάτα, θα βοηθηθεί να χορτάσει και να καταναλώσει λιγότερο από τις επικίνδυνες παχυντικές τροφές).
* Να καταναλώνουν άφθονο νερό ή αναψυκτικά χωρίς ζάχαρη, ούτως ώστε να περιορίζουν την κατανάλωση αλκοόλ (δεν πρέπει να υπερβαίνουν το ένα ποτήρι αλκοόλ οι γυναίκες και τα δύο οι άντρες).
* Ο Ιωάννης Ιωαννίδης είναι παθολόγος-διαβητολόγος, υπεύθυνος του Διαβητολογικού Ιατρείου & Ιατρείου Παχυσαρκίας στο Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο Ν. Ιωνίας
πηγη
ygeia.ta nea